ใบความรู้ที่ 5 เรื่องสุขอนามัยในการประกอบอาหาร ง 30230 ม.4

ใบความรู้ที่ 5 เรื่องสุขอนามัยในการประกอบอาหาร  ง 30230 ม.4
สุขอนามัยในการประกอบอาหาาร
สุขลักษณะของผู้ประกอบอาหาร
สุขลักษณะของผู้ประกอบอาหารนับว่าเป็นเรื่องสา คัญมาก เพราะอาหารเป็นทางติดต่อของโรคที่สา คัญที่สุด โดยการรับประทานเข้าไป ถ้าผู้ประกอบอาหารทา ไม่สะอาด เครื่องมือเครื่องใช้ไม่สะอาด เชื้อโรคก็อาจปนไปกับอาหารได้ อันจะนา มาซึ่งโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ในด้านส่วนตัวผู้ประกอบอาหาร ถ้าร่างกายไม่สะอาดหรือเป็นโรคติดต่อ อาหารที่ทา อาจเป็นพาหะทา ให้ผู้บริโภคติดโรคนั้นได้ผู้ประกอบอาหารที่ทา หน้าที่เกี่ยวกับการประกอบอาหารหรือรับผิดชอบต่ออาหาร ควรจะปฏิบัติตนให้ถูกสุขอนามัยเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคและตนเอง ผู้ประกอบอาหารทุกคนควรปฏิบัติดังนี้
1. ผู้ประกอบอาหารต้องไม่เป็นโรคติดต่อ ร่างกายผู้ประกอบอาหารต้องสะอาด สา คัญที่สุด คือ มือ ต้องล้างด้วยสบู่บ่อย ๆ ก่อนประกอบอาหารทุกครั้ง รักษาเล็บให้สะอาดและเล็บมือต้องสั้นอยู่เสมอ ไม่ใส่เครื่องประดับ เช่น
สร้อยข้อมือ นาฬิกา แหวน ฯลฯ เป็นต้น เมื่อประกอบอาหารและงดสูบบุหรี่และไม่ถ่มน้า ลายลงบนพื้นในสถานที่ทำ อาหาร
2. เครื่องแต่งกายต้องสะอาด ควรมีผ้ากันเปื้ อน, ผ้าเชด็ มือติดตัวเสมอ, สวมหมวกคลุมผมทุกครั้งเพื่อไม่ให้เส้นผมร่วงลงไปในอาหาร และถ้าเป็นผู้ชายให้โกนหนวดเคราเสมอ
3. ขณะประกอบอาหารควรระวังอย่า ไอ จาม พูดหรือหัวเราะรดอาหาร เพราะน้า ลายอาจกระเด็นลงในอาหารทาให้เชื้อโรคแพร่หลายได้ ควรปิ ดปากอยู่เสมอ
4. เมื่อประกอบอาหารอยู่หน้าเตา ควรมีเครื่องใช้วางข้าง ๆ ให้พร้อม เช่น ช้อนสา หรับชิมอาหาร ผ้าจับหูหม้อหรือกระทะและเครื่องปรุงต่าง ๆ ต้องใช้ทัพพีหรือตะหลิวตักอาหารแล้วใช้ช้อนตักชิมอีกครั้ง
5. เมื่อหั่นหรือสับเนื้อสัตว์เมื่อเสร็จแล้วให้ใช้ทัพพีตักชิ้นออกจากเขียง ห้ามใช้มีดขูดเด็ดขาดเพื่อไม่ให้ขี้เขียงติดไปกับเนื้อสัตว์
6. เมื่อทา สิ่งใดเปื้ อนมือควรล้างและเช็ดมือเสียก่อนและใช้มือจับต้องให้น้อยที่สุด การหั่นเนื้อหรือปอก เศษอาหารควรมีภาชนะรองรับแล้วนา ไปทิ้ง และควรทา ไปเก็บไป อย่าปล่อยให้สกปรก
7. ขณะประกอบอาหารถ้าใช้มือเกาหรือป้ ายตามร่างกายแล้วต้องล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง และเมื่อออกจากห้องน้าห้องส้วม ต้องล้างมือด้วยสบู่ให้สะอาด ก่อนจับต้องอาหาร
8. การผสมอาหารเข้าด้วยกันและการจับอาหารหรือจัดอาหารลงถาด ควรใส่ถุงมือ
9. ถุงมือที่รั่วหรือฉีกขาดควรทิ้งไป และในขณะที่ทา งานกับเครื่องจักรประเภทหั่น หรือตักอาหาร ไม่ควรใช้ถุงมือที่ขาด เพราะอาจเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย ถุงมือที่ใช้จบั เนื้อสัตว์หรือสัตว์ปี กดิบ ควรทิ้งทันทีที่เสร็จงานแล้ว
10. การจับต้อง หรือถือถ้วยแก้ว ไม่ควรจะจับบริเวณขอบแก้ว หรือบริเวณที่ริมฝีปากสัมผัสแก้ว ควรจับบริเวณก้านหรือขา หรือส่วนล่างสุดของแก้ว
11. การยกจานให้ใช้ฝ่ามือรองก้นจาน และนิ้วหัวแม่มือประกบขอบจาน ถ้าเป็นถ้วยกาแฟควรจะยกโดยการจับที่หูจับของถ้วยกาแฟ และช้อน, ส้อมและมีด ควรจะจับเฉพาะส่วนที่เป็นด้ามเท่านั้น
12. ถังขยะควรจะมีการขนย้ายออกจากครัว หรือห้องอาหารบ่อย ๆ เพื่อเททิ้งและล้างถังขยะเสมอ สัตว์เลี้ยงต่าง ๆ ไม่อนุญาตให้นาเข้ามาในบริเวณที่ประกอบอาหารหรือบริการอาหาร
13. การกา จัดแมลง มีความสา คัญมากสา หรับสุขอนามัยในการประกอบการด้านอาหาร หมั่นทา ความสะอาดเครื่องมือและอุปกรณ์ รวมทั้งบริเวณประกอบอาหาร เพื่อขจัดสถานที่แพร่พันธุ์ของแมลงและหนู บริษัทที่รับ
ดา เนินการในการกา จัดแมลงที่ได้รับอนุญาตและได้รับรองจากรัฐบาล ควรจะเข้ามาดา เนินการในด้านนี้ ควรปรึกษากับบริษัทในการใช้ยาฆ่าแมลงและสารเคมีในการกา จัดแมลง ในบริเวณที่เกี่ยวข้องกับอาหารและควรเก็บ
สารพิษและสารเคมี แยกจากสถานที่เก็บอาหาร หรือเครื่องมือต่าง ๆ
14. ผู้ที่ทา หน้าที่เกี่ยวกับอาหาร ควรจะถูกอบรมให้อ่านฉลากของสารเคมีและสารกา จัดแมลงที่ใช้ในสถานที่ทา งานเสมอ และไม่ควรใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ และเครื่องใช้เกี่ยวกับอาหารถูกสารพิษเหล่านั้น
วีดีโอสุขอนามัยในการปประกอบอาหาาร

สุขลักษณะ และสุขอนามัยที่ดีมีความสำคัญต่อการประกอบอาหาร เพราะถ้าอาหาร เครื่องมือเครื่องใช้ หรือร่างกายไม่สะอาดแล้ว อาจทำให้เชื้อโรคปนเปื้อนไปกับอาหาร เมื่อรับประทานเข้าไปมีโอกาสที่เชื้อโรคจะเข้าสู่ร่างกาย ดังนั้นผู้ประกอบอาหารควรคำนึงถึงหลักดังต่อไปนี้
ความสะอาดของร่างกายเช่น ความสะอาดของเล็บมือ ผม ผิวหนัง หรือเครื่องแต่งกาย ควรใส่ผ้ากันเปื้อนและสวมหมวกคลุมผมเพื่อป้องกันสิ่งแปลกปลอม เช่น เส้นผมอาจร่วงลงไปในอาหาร รวมทั้งยังเป็นการป้องกันไม่ให้เสื้อผ้าเปื้อนหรือมีกลิ่นอาหารติดเสื้อผ้า ด้วย
ความสะอาดของสถานที่ประกอบอาหารพื้นสะอาด ไม่ลื่น ถังขยะมีฝาปิดมิดชิด มีระบบการระบายน้ำที่ดี การถ่ายเทอากาศที่ดี สถานที่เก็บอาหารสดและอาหารแห้ง ปราศจากแมลง หนู แมลงสาบ
ความสะอาดของขั้นตอนการผลิต ควรคำนึงถึงความสะอาดในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การเลือกวัตถุดิบไปจนถึงอุปกรณ์ที่ใช้
สุขนิสัยที่ดีของผู้ประกอบอาหาร ควรมีความรู้ความเข้าใจในการปฏิบัติตนด้านสุขลักษณะและความรู้ในการผลิตอาหารที่สะอาด ตลอดจนการขนส่งถึงผู้บริโภคอย่างถูกต้อง